Jordania - Haszymidzkie Królestwo Jordanii (po arabsku Al-Mamlaka al-Urdunnijja al-Haszimijja) - to nieduże muzułmańskie państwo na Bliskim Wschodzie tworzące arabską monarchię konstytucyjną z Królem Abd Allah ibn Husajnem i Królowa Ranią al Abdullah. Aktualnie obowiązuje Konstytucja z 1 stycznia 1952 r. zgodnie z którą władzę wykonawczą sprawuje rząd z premierem mianowany przez króla, a władzę ustawodawczą powierzono Zgromadzeniu Narodowemu składającemu się z 2 izb - Izby Reprezentantów (110 członków w tym 6 kobiet) i Senatu (55 członków). Kadencja obu izb trwa 4 lata, ale różni się sposobem powoływania - senatorzy są powoływani przez króla, natomiast członkowie Izby Reprezentantów wybierani są w wyborach powszechnych.
 |
| "Przystanek autobusowy w drodze do stolicy Jordanii - Ammanu" Agnes M |
 |
| "Portret Króla Jordanii ozdobiony flagą narodową Jordanii" Agnes M |
 |
| "Flaga narodowa Jordanii na tle budynków mieszkalnych w Ammanie (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Flaga narodowa Jordanii niedaleko wejścia do Grobowca z Urną w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Flaga narodowa Jordanii przed wejściem na teren Petry (Jordania)" Agnes M |
Charakterystyczny dla wszystkich miast w Jordanii jest szacunek i hołd oddawany portretom Króla Jordanii w mundurze lub z żoną i dziećmi. Przypomina to trochę oddawanie hołdu przywódcom komunistycznych rządów, ale zdaniem naszego jordańskiego przewodnika jest to szczere i dobrowolne wyrażenie wdzięczności Królowi Jordanii, który jest powszechnie lubiany przez większość Jordańczyków.
 |
| "Brama wejściowa do meczetu ozdobiona zdjęciami króla Jordanii jeden portret przedstawia władcę Jordanii w mundurze" Agnes M |
 |
| "Zdjęcie Króla Jordanii znajdujące się w przydrożnym sklepiku z pamiątkami w Jordanii" Agnes M |
 |
| "Tablica drogowa w dwóch językach - arabskim i angielskim informująca o kierunku w stronę miasta Akaba (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Droga wyjazdowa z miasta Akaba (Jordania)" Agnes M |
Na wschód od doliny na zróżnicowanych wysokościach od 800 do 2000 m
rozciąga się na całej długości Jordanii pas płaskowyżów w strefie
klimatu chłodnego i wilgotnego. Właśnie tutaj znajdują się
najpiękniejsze "Skarby Jordanii" czyli takie miasta jak Petra z
cudownymi świątyniami z różowego piaskowca wykutymi w skale, Jerash
(Gerasa) z przepięknie zachowanymi ruinami z czasów rzymskich - m.in.
brama wjazdowa z Łukiem Triumfalnym, hipodrom, forum, teatr, cardo
maximus, świątynie, ozdobne kolumny itp. oraz Madaba - z przepięknie
zachowaną mozaiką posadzkową w kształcie mapy geograficznej dawnej
Palestyny służącej pielgrzymom zmierzającym do Ziemi Świętej znajdującą
się w kościele prawosławnym św Jerzego.
 |
| "Konie będące tradycyjnym środkiem transportu w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Wejście do sławnego wąwozu SIQ wyrzeźbionego wśród skał z różowego piaskowca w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Jeden z konnych powozów będący środkiem transportu dostępnym dla turystów odwiedzających miasto Petra (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Wąskie przejście w wąwozie SIQ pośród skał w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Nisza wotywna znajdująca się w wąwozie SIQ w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Turyści odpoczywający na ławce w wąwozie SIQ w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Promienie słońca przepięknie oświetlające skały z różowego piaskowca w wąwozie SIQ w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Autorka bloga na tle skał z różowego piaskowca w wąwozie SIQ w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Słońce przebijające się przez skały w wąwozie SIQ w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Przejście wąskim wąwozem SIQ w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Ostatni odcinek wąwozu SIQ przed wyjściem do słynnego Skarbca (Al-Khaznah) w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Ściany słynnego Skarbca (Al-Khaznah) widoczne z końcowego odcinka wąskiego wąwozu SIQ w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
"Pięknie oświetlony słońcem Skarbiec (Al-Khaznah) wykuty w skale z różowego piaskowca w Petrze (Jordania)"
Agnes M |
 |
| "Wejście do Skarbca (Al-Khaznah) wyglądającego jak świątynia ze złota ze względu na oświetlenie promieniami słońca - Petra (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Górna część Skarbca (Al-Khaznah) w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Autorka bloga przed wejściem do Skarbca (Al-Khaznah) w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Turyści zmierzający dalszą częścią wąwozu w stronę Grobowców Królewskich wykutych w skale w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Widok na Grobowiec z Siedemnastoma Grobami w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Osiołek pożywiający się przy tzw Drodze Fasadowej w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Ruiny Teatru z I w. n.e. w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Dwa wielbłądy odpoczywające przy tzw Drodze Fasadowej w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Beduinka z dzieckiem w pobliżu zejścia z wysokiej skały Grobowca z Urną w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Znajdujący się na wysokiej skale wykuty głęboko w piaskowcu tzw Grobowiec z Urną z 70 r. n.e. znajdujący się w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Sklepik z pamiątkami znajdujący się na górze przed wejściem do Grobowca z Urną w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Przepiękny widok z góry z Grobowca z Urną w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Panorama z góry niedaleko tzw Grobowca z Urną w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Tradycyjny sklepik z pamiątkami a obok na skale portret Króla Jordanii i flaga narodowa Jordanii znajdujący się przed wejściem do tzw Grobowca z Urną w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Strażnik pilnujący wejścia do tzw Grobowca z Urną w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Fragment skał z różowego piaskowca wraz z Grobowcem Korynckim w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Dolna część Grobowca Pałacowego w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Panorama Grobowców Królewskich w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Droga prowadząca do ruin zabytkowego Kościoła Bizantyjskiego w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Widok z daleka na Grobowce Królewskie wykute w skale z różowego piaskowca w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Fragmenty ruin Kościoła Bizantyjskiego w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Fragment zabytkowej mozaiki posadzkowej z Kościoła Bizantyjskiego w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Fragment skał z różowego piaskowca, w których wykuto grobowce znajdujący się w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Widok z góry z okolic ruin Kościoła Bizantyjskiego w stronę tzw Dolnego Miasta w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Karawana wielbłądów przechodząca wzdłuż ruin tzw Dolnego Miasta w Petrze (Jordania)" Agnes M |
.jpg) |
| "Panorama przedstawiająca wszystkie Grobowce Królewskie w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Osiołki pasące się na wzgórzu niedaleko Kościoła Bizantyjskiego a w tle Dolne Miasto w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Beduini przemieszczający się po górach na osiołkach w okolicy Dolnego Miasta w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Ruiny Pałacu Córki Faraona w Dolnym Mieście w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Beduiński sklepik z pamiątkami znajdujący się po drodze do Muzeum Skały w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Beduiński sklepik z pamiątkami, w którym kupiłam słonia wyrzeźbionego w skale zmieniającej kolor pod wpływem wody" Agnes M |
 |
| "Interesujące kształty wyrzeźbionych skał po drodze podczas wejścia na górę w stronę Monastyru (Al-Deir) w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Przepiękny Monastyr (Al-Deir) znajdujący się na górze, na którą trzeba się wspiąć po ok. 2 godz. wspinaczce - Petra (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Autorka bloga na tle Monastyru (Al-Deir) w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Pięknie oświetlone zachodzącym słońcem skały z różowego piaskowca w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Pięknie oświetlone zachodzącym słońcem Grobowce Królewskie widoczne z poziomu tzw Dolnego Miasta w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Wielbłądy zmierzające z turystami od Dolnego Miasta w stronę Skarbca (Al-Khaznah) w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Fragment Grobowców Królewskich w Petrze (Jordania)" Agnes M |
|
 |
| "Skały z różowego piaskowca po zachodzie słońca w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Zejście z góry, na której znajduje się Monastyr (Al-Deir) w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Pies znajdujący się przed jednym z grobowców w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Powrót po zachodzie słońca w kierunku wąwozu SIQ w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Skały z różowego piaskowca pięknie oświetlone zachodzącym słońcem w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Grobowce Królewskie po zachodzie słońca w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Droga powrotna w stronę wąwozu SIQ w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Jedna z tablic informacyjnych w dwóch językach znajdująca się w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Sklep z pamiątkami w Petrze (Jordania) tuż przed zamknięciem"Agnes M |
 |
| "Powrót w stronę wąwozu SIQ w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Sklep z pamiątkami w formie różnych butelek z piaskiem przedstawiającym różne pustynne obrazy w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Wejście do jednego z grobowców wykutych w skale z różowego piaskowca w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Fragmenty ozdobnych fasad grobowców w skale w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Fragment skały z różowego piaskowca po zachodzie słońca - Petra (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Fragmenty skał i kamieni z różowego piaskowca w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Flagi narodowe Jordanii i pamiątkowe koszulki z zabawnymi napisami w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Flagi narodowe Jordanii wywieszone w Petrze" Agnes M |
 |
| "Łuk Triumfalny z czasów rzymskich w mieście Jerash (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Ruiny rzymskich kolumn na terenie miasta Jerash (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Zdjęcie w środku wielkiego rzymskiego Forum i fragmenty zabytkowych kolumn w Jerash (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Wspaniale zachowany wodotrysk Nimfeum z końca II w. n.e. w Jerash (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Spacer uliczkami Cardo Maximus w Jerash (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Pięknie zdobione fragmenty kolumn w Jerash (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Ruiny w pobliżu Kościoła Św. Kosmy i Damiana na wzgórzu w Jerash (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Fragmenty starożytnych kolumn na tle nowego współczesnego miasta w Jerash (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Widok całościowy z góry na Forum z placem Owalnym w Jerash (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Wnętrze Teatru Południowego obok świątyni Zeusa w Jerash (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Zejście ze wzgórza na Plac Owalny z kolumną zwieńczoną metalowym fryzem w Forum w Jerash (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Widok na Bramę Południową w Jerash (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Fragment Hipodromu rzymskiego w Jerash (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Mozaika posadzkowa z Madaby (Jordania), która przedstawia dawną Palestynę" Agnes M |
 |
| "Zbliżenie fragmentu mozaiki z Madaby (Jordania) wraz z legendą mapy" Agnes M |
 |
| "Zbliżenie fragmentu mapy w formie mozaiki z Madaby (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Piękny zachód słońca w okolicy stolicy Jordanii - Ammanu" Agnes M |
Na wschód od tej doliny ciągnie się rozległa pustynia wschodnia
charakteryzująca się suchym klimatem i roślinnością stepową. Tereny te
zamieszkują ludzie zwani "bedu", dlatego też ludy zamieszkujące pustynie
nazywamy beduinami.
 |
| "Fragment pustyni w Jordanii a w tle góry" Agnes M |
 |
| "Pustynia zamieszkiwana przez Beduinów w Jordanii" Agnes M |
 |
| "Nieliczna roślinność rosnąca na terenach pustynnych w Jordanii" Agnes M |
 |
| "Pustynne góry w Jordanii" Agnes M |
 |
| "Fragment terenów pustynnych w Jordanii" Agnes M |
 |
| "Przydrożna roślinność a w tle pustynne góry w Jordanii" Agnes M |
 |
| "Fragment tzw Drogo Królewskiej prowadzącej przez pustynię w Jordanii" Agnes M |
 |
| "Pustynia w Jordanii z fragmentem pustynnych traw w Jordanii" Agnes M |
Dolina Jordanu od ponad 5 tyś lat odgrywa strategiczną rolę dla wielu państw położonych w tej części Półwyspu Arabskiego na Bliskim Wschodzie ze względu na 3 rzeczy: 1) zasoby wodne, 2) żyzne ziemie i 3) bogate złoża mineralne (bitum, sól i miedź). Od najdawniejszych czasów północ i południe kraju łączyła słynna do dziś Droga Królewska, która prowadziła dawnym szlakiem handlowym świata starożytnego m.in szlak jedwabny i szlak korzenny.
 |
| "Początek tzw Drogi Królewskiej prowadzącej dawnym szlakiem handlowym w Jordanii" Agnes M |
 |
| "Droga Królewska prowadząca w kierunku stolicy Jordanii - Ammanu" Agnes M |
 |
| "Dalszy odcinek Drogi Królewskiej w Jordanii" Agnes M |
 |
| "Fragment Drogi Królewskiej prowadzącej przez pustynię w Jordanii" Agnes M |
 |
| "Arabski napis ułożony z kamieni na pustyni w Jordanii" Agnes M |
 |
| "Wiadukt na nowoczesnym odcinku dawnej Drogi Królewskiej prowadzącej na południe Jordanii do portu Akaba (Jordania)" Agnes M |
Ze względu na te różnorodne uwarunkowania geograficzne i ekonomiczne Jordania była krajem budzącym duże zainteresowanie ludzi, którzy ją chętnie zamieszkiwali wpływając na rozwój wielu kultur. Ogromny wpływ wywarły kultury Egiptu, Rzymu, Bizancjum i Islamu. Inne kultury zrodziły się tu dzięki autochtonicznym ludom Nabatejczyków, których wspaniałe świątynie możemy do dziś oglądać w Petrze. Kultura indyjska i perska nie wywarła bezpośredniego wpływu, ale zakorzeniła się w sztuce Jordanii. Dzięki współczesnym badaniom archeologów wiemy, że wszystkie te kultury wzajemnie się przenikały łącząc tradycje o różnorodnym rodowodzie. Przykładowo piękna świątynia Artemidy w Jerash została zbudowana wysoko na szczycie wzgórz ze względu na tradycje Bliskiego Wschodu. Natomiast przepiękne arcydzieła wykute w skale w mieście Nabatejczyków Petrze zostały prawdopodobnie zaprojektowane przez rzymskich architektów a z kolei miejsca kultu i grobowce królów charakteryzują kulturę egipską.
 |
| "Jeden z grobowców królewskich tzw Grobowiec z Urną - wykuty przez Nabatejczyków w skale z różowego piaskowca w Petrze (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Świątynia Artemidy zbudowana na wysokim wzgórzu w Jerash (Jordania)" Agnes M |
W Jordanii możemy odkrywać pierwsze ślady ludzkiego osadnictwa i malowidła naskalne przedstawiające zwierzęta i sceny z polowań. Dopiero w latach 3000-2900 p.n.e. w epoce brązu pojawiły się niewielkie miasta ogrodzone wysokimi murami obronnymi z wieżami obronnymi, które odkryli naukowcy w mieście Zerakhon, Jawa i Lehhun.
Na początku epoki żelaza w Jordanii powstały małe królestwa - Ammon, Moab i Edom. Rozwinęły się jako samodzielne państwa-miasta aby następnie ulec wpływom Asyrii, Babilonii i Persji. Z tego okresu pochodzą duże zbiory ozdobnej ceramiki, kamienne rzeźby, klejnoty i przedmioty z metalu.W epoce żelaza Jordania poddana była władzy perskich cesarzy z dynastii Achmenidów. Kolejne tysiąclecie od momentu najazdu w 332 r.n.e. wojsk Aleksandra Wielkiego zostało zdominowane przez cywilizację grecko-rzymską.
W VI i V w. p.n.e. w południowej części Jordanii koczowniczy arabscy Nabatajczycy wywodzący się z pn Arabii i pd Jordanii wyparli stamtąd Edomitów założyli Królestwo Nabatejskie. W II w. p. n. e. stolica Królestwa Nabatejskiego Petra zdobyła międzynarodową sławę ze względu na swe piękno i bogactwo ukryte w skarbcach świątyni wykutych w skałach z różowego piaskowca. Petra aż do dziś zachowała swe niesamowite piękno i składa się aż z 800 zabytków stanowiących dzieła sztuki nabatejskiej z napływowymi kulturami grecko-rzymskimi i egipsko-asyryjskimi. Nabatejczycy stworzyli ogromne i bogate Królestwo dzięki rozwojowi handlu i wykorzystywaniu nowych technologii. Z tego okresu zachowały się liczne rzeźby, ceramika i napisy nagrobne. Petra słynie aż do dziś ze wspaniałych mauzoleów królewskich czyli wielkich grobowców wykutych w skale, ale charakteryzuje ją również rozbudowana infrastruktura miejska - m.in. świątynie, teatry, termy, domy mieszkalne z siecią kanalizacji złożoną z kanałów, zbiorników wodnych i studni. Fascynujące do dziś wejście na teren miasta Petry prowadzące przez wąski i zawiły korytarz między spadzistymi skalnymi ścianami tworzący kanion o długości 1,2 km spełniał funkcję obronną i chronił bogactwa Petry przed atakami.
 |
| "Wąski wąwóz SIQ tworzący kanion wzdłuż skał z różowego piaskowca w Petrze (Jordania)" Agnes M |
|
|
|
|
|
|
 |
| "Panorama grobowców królewskich wykutych w skale z różowego piaskowca w Petrze (Jordania)" Agnes M |
W 63 r. p. n. e. udało się wojskom rzymskim pod dowództwem Cesarza Pompejusza zdobyć tereny północnej Jordanii i południowej Syrii oraz przejąć kontrolę nad słynnym Dekapolis (Dziesięć Miast). Odtąd Jordania i wsch. część basenu Morza Śródziemnego weszła w skład południowo-wschodnich prowincji Cesarstwa Rzymskiego. Dla Jordanii były to czasu wspaniałego rozwoju gospodarki, handlu i stabilizacji politycznej tzw. pax romana co wpłynęło na rozbudowę miast na czele z Jerash (Gerasa) z przepięknie zachowanymi zabytkami aż do dziś odkopanymi przez archeologów i udostępnionymi do zwiedzania turystom. Niedaleko miast budowano forty obronne a mniejsze miasteczka utrzymywały się głównie z rolnictwa. Cesarz rzymski Trajan doceniał strategiczne znaczenie Drogi Królewskiej i w II w. n.e. zarządził pokrycie jej brukiem i rozbudowę na drogę dwupasmową, dzięki czemu rzymskie legiony były w szybszy sposób zaopatrywane w niezbędną żywność, sprzęt, broń itp. Wpływ kultury rzymskiej widoczny był w typowym układzie miast z ich ortogonalną siatką ulic, placami, rynkami i świątyniami budowanymi wysoko na szczytach wzgórz dominujące nad miastami. W większych miastach oficjalny język urzędowy aramejski zastąpiono językiem greckim.
Najlepiej zachowane do czasów współczesnych ruiny z czasów rzymskich znajdują się w mieście Jerash (Gerasa), oddalone ok 50 km na północ od stolicy Jordanii - Ammanu. W okresie od II w. p.n.e. do IX w. n.e. Jerash było zamieszkiwane nieprzerwanie a ludność tam zamieszkująca nadawała różne nazwy swemu miastu. W I w. p.n.e. autochtoniczna ludność pochodzenia arabsko-semickiego nazwała miasto - "Garshu". Następnie osada hellenistyczna w II w.p.n.e. została nazwana "Antiochia nad Chrysorhoas" czyli dosłownie "nad Złotą Rzeką". Natomiast Rzymianie zmienili arabską nazwę "Garshu" na zhellenizowaną "Geraza". Ostatecznie pod dopiero pod koniec XIX w. lokalna ludność arabska i czerkieska helleńską nazwę "Geraza" przekształciła w arabską "Jerash" (Dżerasz).
 |
| "Fragment dawnej świątyni na tle współczesnego miasta Jerash (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Fragment ozdobnej kolumny rzymskiej na tle współczesnego miasta Jerash (Jordania)" Agnes M |
|
W 324 r. n.e. w momencie utworzenia Cesarstwa Bizantyjskiego w Jordanii nastąpił pokój i stabilizacja polityczna. W dziedzinie kultury i sztuki nastąpiły zmiany, ponieważ we wszystkich miastach wzniesiono kościoły bizantyjskie z pięknie zdobionymi mozaikami posadzkowymi, które zachowały się do czasów współczesnych w Jerash i Petrze. Największy rozwój w sztuce zajmującej się zdobieniami mozaik nastąpił na przełomie V i VI w n.e. Mozaiki przedstawiały różne motywy życia codziennego głównie sceny z życia wsi, postacie ludzkie i zwierzęta.
W VII w. n.e. Jordania dostała się pod panowanie islamu czyli doktryny polityczno-religijnej, która została zapoczątkowana w pd części Półwyspu Arabskiego. W 661 r.n.e. w Damaszku zaczęła swe panowanie dynastia Umajjadów wskutek czego Jordania zbliżyła się do ważnych i świętych miast: Mekki i Medyny. Od tego czasu w Jordanii rozwinęła się na dużą skalę religia islamu a językiem dominującym w państwie był język arabski. Gospodarka Jordanii miała dwa główne źródła czyli handel i rolnictwo. Rozbudowano dawne osiedla bizantyjskie a miasta we wschodniej części kraju na pustyni połączono nowoczesnym systemem irygacyjnym przypominającym kanalizację Nabatejczyków. Powstały zamki na pustyni na zachód od Ammanu łącząc trasy karawan pustynnych z Damaszku na Półwysep Arabski. Na przełomie VII i VIII w. n.e. rozwinął się handel z Chinami i Pn Afryką w porcie Akaba w pd Jordanii. Natomiast od początku 750 r. n.e. przez kolejne osiem wieków podczas panowania takich dynastii jak Abbasydzi, Fatymidzi, Ajjubidzi i Mamelucy na terenie Jordanii spowolniono rozwój technologiczny i rzemiosła a ludność trudniła się głównie rolnictwem w skromnych gospodarstwach na wsi. Pod koniec panowania dynastii Ajjubidów i Mameluków nastąpił rozwój przemysłu opartego na produkcji trzciny cukrowej. Pozwoliło to podnieść się Jordanii z upadku, który nastąpił w okresie krucjat.
W XVI w. Mamelukowie zostali pokonani przez Cesarza Ottomana a Jordania weszła odtąd w skład Cesarstwa Ottomańskiego aż do klęski w Ottomanów w 1918 r.
Od tego momentu zaczęło się kształtować nowoczesne państwo Jordanii.
Tajemnice Jordanii czyli moje
subiektywne ujęcie Królestwa Jordanii
w obiektywie ;)
 |
| "Zdjęcie zrobione zaraz po wschodzie słońca w mieście Nazaret (Izrael)" Agnes M |
Jordania od zawsze była dla mnie jakimś
takim nieznanym i tajemniczym krajem, który posiada niezwykłe bogactwa i zabytki.
Jednak nie sądziłam, że kiedykolwiek się tam wybiorę i zobaczę na własne oczy
te przepiękne świątynie wykute w skale z różowego piaskowca.
Wydawało mi się to tak nierealne, że z takiego miękkiego i kruchego materiału można
było stworzyć tak piękne budowle, które przetrwały tyle stuleci aż do czasów
współczesnych i które cieszą oczy coraz większej liczby turystów przybywających
tam z całego świata.
Oglądając niedawno w Internecie aktualne zdjęcia Petry
w niesamowitej zimowej scenerii i otulonej białym śniegiem, którego nie było
tam od dawna, postanowiłam przenieść się myślami do ciepłego wiosennego
poranka. Trzeciego dnia naszego pobytu w Izraelu wstaliśmy bardzo wcześnie rano
zaraz po wschodzie słońca i po zjedzeniu śniadania wyruszyliśmy w dalszą podróż
opuszczając miasto Nazaret. Zgodnie z planem wycieczki zmierzaliśmy powoli w
kierunku północnej części Izraela mijając po drodze jeden z najżyźniejszych
obszarów Izraela czyli Dolinę Jezreel opisaną w Biblii (Księga Jozuego, Księga
Sędziów i Księga Samuela). W Nowym Testamencie miejsce to nazywane było Doliną
Armagedonu (Har-Magadeon) opisane w Apokalipsie wg Świętego Jana (rozdz. 16,
wers 16).
 |
"Panorama miasta Nazaret (Izrael) niedługo po wschodzie słońca" Agnes M
"Widok z góry na rozciągającą się wokół Dolinę Jezreel (Izrael)" Agnes M |
 |
| "Widok z góry na pola uprawne w Dolinie Jezreel (Izrael)" Agnes M |
Dolina
Jezreel (po hebrajsku – Emek Jizre’el, po arabsku – Sahel Zir’in) znajduje się
w północnej części Izraela w rejonie Dolnej Galilei i rozciąga się na
powierzchni aż 250 km2 od strony południowo wschodniej aż do
północno-zachodniej. Naturalną granicę Doliny Jezreel wyznaczają Góry – Hare
Naceret (wysokość 400 m n.p.m.), od wschodu – Góra Tabor (wysokość 575 m
n.p.m.) i Góra More (wysokość 515 m n.p.m. – obecnie stanowiącą rezerwat
przyrody) oraz płaskowyże Issachar i Sirin, od
strony południowo-wschodniej Dolina Charod – rzeka Charod uchodzi do rzeki
Jordan i Dolina Bet Sze’an – położona w depresji Rowu Jordanu na wysokości 300
m p.p.m., gdzie obecnie znajdują się ruiny hellenistycznego miasta zwanego
kiedyś Scytopolis na cześć najemników sprowadzonych ze Scytii nad Morzem
Czarnym. Miasto to przetrwało okres rzymski, bizantyjski i wczesno-arabski aż
do roku 749 n.e. gdy zostało kompletnie zniszczone. Niedaleko na końcu ruin
miasta znajduje się masyw wzgórz Gilboa (wysokość 536 m n.p.m.) i wyżyna
Samarii a od strony południowo-zachodniej znajduje się słynna Góra Karmel oraz
płaskowyż Wyżyny Manassesa (400 m n.p.m.) stanowiącej od 2011 r. rezerwat
biosfery roślinności basenu Morza Śródziemnego wpisanego na listę światowego
dziedzictwa kultury UNESCO a od 2005 r. ruiny starożytnego miasta Megiddo
stanowią Park Narodowy Megiddo również wpisany na listę UNESCO. W rejonie
doliny Jezreel położone jest miasto Afula, które prowadzi do granicy z
Jordanią. Miasto Afula stanowi obecnie ważny ośrodek przemysłowy we
współczesnym Izraelu zwłaszcza cześć południowa miasta Alef - Alon Tawor a
niedaleko znajduje się mały port lotniczy w sąsiednim mieście Megiddo. Miasto
Afula położone jest w ważnym strategicznie miejscu, gdzie główne drogi z
północy na południe krzyżują się z drogami ze wschodu na zachód.
 |
"Widok na miasto Afula (Izrael), które znajduje się w pn. części
Izraela" Agnes M
"Widok z daleka od strony północnej na miasto
Afula (Izrael)" Agnes M
|
 |
"Tablica drogowa z nazwą miasta Afula (Izrael) w 3 językach:hebrajskim, arabskim i angielskim"
Agnes M
| "Żyzne ziemie położone w Dolinie Jezreel (Izrael)" Agnes M |
"Wzgórza gór w okolicy Doliny Jezreel (Izrael)" Agnes M
|
Kontynuując naszą wycieczkę
skierowaliśmy się drogą krajową nr 71 w kierunku miasta Bet Sze’an zbliżając
się przejścia granicznego na rzece Jordan z Jordanią. Zostaliśmy pouczeni przez
naszego przewodnika, że podczas przekraczania granicy będzie nas obowiązywała
specjalna procedura. Nie było to dla mnie nic nowego, gdyż najbardziej
skomplikowana i w konsekwencji najmniej komfortowa była procedura przekraczania
granicy egipsko-izraelskiej. Podczas mojego pierwszego pobytu zmuszeni byliśmy
przechodzić granicę w Egipcie w mieście Taba na piechotę wraz z całym bagażem
czyli w ponad 42 stopniowym upale zmuszeni byliśmy przechodzić przez wszystkie
kontrole ciągnąc za sobą ciężkie walizki i legitymując się kilkukrotnie paszportem
oraz odpowiadać na liczne pytania. Ze względów bezpieczeństwa na wypadek
ewentualnych zamachów każdy egipski autokar został zatrzymywany na granicy
egipskiej a po stronie izraelskiej miał czekać na nas nowy izraelski autobus.
Natomiast wszyscy pasażerowie przechodzili kontrole graniczne na piechotę.
| "Zjazd z obwodnicy na drogę krajową nr 71 prowadzącą do przejścia granicznego z Jordanią"Agnes M |
| "Rondo prowadzące w kierunku granicy izraelsko-jordańskiej" Agnes M |
 |
"Zjazd
w stronę przejścia granicznego i taksówka z izraelską tablicą
rejestracyjną" Agnes M
|
Od początku mojego pierwszego
pobytu w Izraelu bardzo charakterystyczną rzeczą rzucającą się w oczy niemal od
początku była niezliczona ilość samochodów jeżdżących na tablicach izraelskich.
Właściwie to można stwierdzić iż nie spotyka się tam niemal samochodów z obcymi
rejestracjami innych państw. Przypominając sobie tą skomplikowaną i niezbyt
wygodną procedurę na granicy spokojnie przyjęłam podobne restrykcyjne wytyczne
podczas przekraczania granicy Izraelsko-jordańskiej. Na początek wysiedliśmy z
naszego autokaru i zostaliśmy przewiezieni na teren granicy z Jordanią małymi
busami. Następnie wyrywkowo żądano od nas jakiś dodatkowych informacji
dotyczących szczegółowych danych. Procedura na granicy była oczywiście dosyć
długa i skomplikowana ze względu na dużą ilość uciekinierów z sąsiednich
biedniejszych krajów wprowadzono znaczne restrykcje. Nawet termin ważności wiz
turystycznych został skrócony z 3 miesięcy do 1 miesiąca. Ponadto przydzielono
nam naszego indywidualnego jordańskiego przewodnika, który towarzyszył nam
podczas całego pobytu na terenie Królestwa Jordanii. Dodatkowo przy okienku
paszportowym specjalny aparat robił każdemu z uczestników wycieczki zdjęcia ze
względów bezpieczeństwa. Wtedy zrozumiałam, że Królestwo Jordanii to jednak
zupełnie inny egzotyczny kraj, w którym obowiązują dziwne dla nas Europejczyków
dodatkowe restrykcyjne wymagania.
 |
"Taksówka z izraelskimi tablicami rejestracyjnymi w Jerozolimie (Izrael) blisko tzw. Złotej Bramy "
Agnes M |
Z jednej strony Jordania wydaje
się być krajem wysoko rozwiniętym z nowoczesną architekturą i infrastrukturą a
z drugiej bardzo tradycyjnym krajem, w którym obowiązują zasady typowe dla
krajów arabskich. Ciekawostką dla każdego z nas było to, że ze względów
bezpieczeństwa podczas naszego pobytu od momentu przekroczenia granicy
jordańskiej towarzyszył nam jordański policjant ze specjalnej policji
turystycznej (Tourism Police), który jednak zachowywał się bardzo dyskretnie
trzymając się zawsze w bezpiecznej odległości od naszej grupy podczas
zwiedzania Królestwa Jordanii.
 |
"Funkcjonariusz policji turystycznej, który opiekował się naszą grupą podczas pobytu w Jordanii"
Agnes M |
Współczesna Jordania jest młodym
krajem, w którym większość społeczeństwa stanowi młodzież. W porównaniu do
europejskich warunków nie są oni aż tak dobrze wykształceni jak Europejczycy. Jednak
większość społeczeństwa kończy szkołę podstawową i kontynuuje swoją edukację w
szkołach wyższych. W Jordanii funkcjonuje aż 10 uniwersytetów publicznych we
wszystkich większych miastach jak stolica Amman, Petra, Jerash itp. Ponadto w
Królestwie Jordanii działa ponad 15 uniwersytetów prywatnych. Kobiety
wychowywane są zgodnie z tradycyjnymi zasadami zgodnymi z wyznawaną przez nie
religią islamską i są zdominowane przez mężczyzn. Jednak w porównaniu do innych
krajów arabskich mogą się kształcić i studiować na uniwersytetach. Podobnie jak
Królowa Jordanii Rania jordańskie kobiety są coraz lepiej wykształcone i
niektóre z nich mogą kontynuować swoją edukację na uczelniach zagranicznych.
 |
| "Grupa dzieci pilnowana przez nauczycielki przed wejściem na teren ruin w Jerash (Jordania)" Agnes M |
 |
| "Grupa nastolatek podczas zwiedzania ruin w Jerash (Jordania)" Agnes M |
 |
"Kolejna grupa młodzieży wchodząca na teren ruin w Jerash (Jordania) pilnowana przez jordańskiego policjanta"
Agnes M |
Zaraz po przekroczeniu granicy
jordańskiej zauważyłam zmianę krajobrazu. Krajobraz Jordanii jest nizinny,
zielony i w wielu miejscach można zauważyć pasterzy wypasających swoje owce lub
kozy. Moje pierwsze spostrzeżenie dotyczące jordańskiej gospodarki było takie,
że kraj ten jest ogólnie biedniejszy niż Izrael i utrzymuje się głównie z
rolnictwa i drobnego handlu. Mijane przez nas po drodze do stolicy małe
miasteczka nie były zbyt dobrze rozwinięte. Ludność zamieszkująca te miasta
była skromnie i tradycyjnie ubrana, budynki były w złym stanie a w centrum tych
miast zauważyć można było zaledwie kilka sklepów oraz ogromne portrety Króla
Jordanii często wraz z całą rodziną królewską.
 |
| "Krowy pasące się przy jordańskiej drodze niedaleko przejścia granicznego Izrael-Jordania" Agnes M |
 |
| "Zielone tereny przy jednej z dróg w Jordanii" Agnes M |
 |
| "Tereny nizinne w Jordanii a w tle zabudowa mieszkaniowa w jordańskiej miejscowości" Agnes M |
